Soczewica

Jednoroczna lub dwuletnia roślina z rodziny motylkowych, o drobnych strąkach i jadalnych nasionach. Powszechnie uprawiana w Hiszpanii, Egipcie, Etiopii, Indiach. Suche nasiona soczewicy dostępne są cały rok, mają rozmiar 3-9 mm i znajdują się w podłużnych strąkach rośliny.

Historia i pochodzenie

Soczewica była znana w Egipcie 3000 lat p. n. e. Stanowiła też podstawowe pożywienie starożytnych Greków, Rzymian i Żydów. W starożytnej kuchni greckiej i rzymskiej soczewica była pokarmem ludzi ubogich, natomiast w kuchni żydowskiej daniem pokutnym.

Zastosowanie

Ziarna soczewicy przeznaczone do konsumpcji powinny być twarde, gładkie i bez przebarwień. Soczewica jest bardzo wygodna w przygotowaniu. Chociaż należy do roślin strączkowych, nie wymaga uprzedniego namaczania przed gotowaniem. Czas gotowania soczewicy uzależniony jest od jej gatunku i świeżości oraz od dodatków (składniki zawierające kwasy wydłużają czas). Soczewicę wykorzystuje się w zupach, gulaszach czy sałatkach. Do gulaszy i na zupy świetnie nadają się odmiany: czerwona, żółta i pomarańczowa. Można zrobić z nich pyszne puree. Mielona soczewica wykorzystywana jest do produkcji mąki. Przygotowuje się z niej chleb. Nadaje się na pasztety i jako farsz do pierogów. Jest świetnym dodatkiem do lasagne i spaghetti. W Grecji przysmakiem i podstawą kuchni jest fakes, czyli zupa z soczewicy. To bardzo sycący posiłek, który tradycyjnie podaje się z odrobiną oliwy z oliwek i dużą ilością octu. W Argentynie przyrządza się gulasz z soczewicy, szczególnie uwielbiany przez dzieci. W Maroku gotuje się harirę, czyli zupę z soczewicy tradycyjnie spożywaną jako pierwszy posiłek wieczorny w Ramadanie. Jest to potrawa bardzo aromatyczna, przyprawiona solą, pieprzem, miętą oraz cynamonem. W Libanie przyrządza się zupę z wykorzystaniem soczewicy czerwonej. Przypomina ona trochę grochówkę. W jej skład oprócz soczewicy wchodzi czasem pierś z kurczaka i słodkie ziemniaki. Soczewicę podaje się z ryżem czy kuskusem w krajach Bliskiego Wschodu. Dahl to potrawa z duszonej soczewicy w przyprawach podawana z sosami, natomiast dhansak jest daniem pikantnym, lekkim i bardzo sycącym, na bazie curry, soczewicy, curry i chudej jagnięciny. Dhansak podaje się z razowymi plackami czapati. Inną propozycją z Bliskiego Wschodu jest cytrynowa sałatka z zsoczewicą i warzywami. Czerwona soczewica zapiekana z innymi warzywami i mięsem to shepherd's pie, klasyczne brytyjskie danie z XVIII, którego polskim odpowiednikiem nazwy jest zapiekanka pasterska. Warto spróbować soczewicy według przepisów: kawior z soczewicy, morelowa zupa z soczewicy, curry z jagnięciną i pikantna soczewicą, jajka z groszkiem i soczewicą, kiełbaski tuluskie z soczewicą puy i złocistym puree, risotto z soczewicą, dorsz z pikantną soczewicą puy, zupa z soczewicy i czerwonych pomidorów, pomidor nadziewany soczeiwcą.

Właściwości

Soczewica zawiera 40% skrobi, 25% białka, 2% tłuszczu oraz liczne sole mineralne, szczególnie fosfor. Ze względu na wysoką zawartość białka polecana jest wegetarianom, sportowcom czy osobom pracującym fizycznie. To źródło kwasu foliowego, wapnia oraz żelaza. W kwas foliowy szczególnie bogate są kiełki soczewicy. Zawiera witaminy: C, PP oraz z grupy B. Spożywanie ziaren z pomidorami, zieloną papryką, brokułami czy cytrusami ułatwia przyswojenie żelaza zawartego w soczewicy. Spożywana w dużych ilościach wzmacnia układ krwionośny i wspomaga procesy krwiotwórcze. Polecana jest osobom cierpiącym na anemię oraz dzieciom. Soczewica powinna być składnikiem diety osób zmagających się z nadwagą, ponieważ daje uczucie sytości na długo. Ma niski indeks glikemiczny, dlatego jest sprzymierzeńcem diety diabetyków. Zawiera sporo błonnika i jest wolna od cholesterolu.

Postać handlowa

Soczewicę można kupić na wagę oraz w puszce: w sosie pomidorowym lub curry. Najczęściej można spotkać odmianę brązową, ale dostępna jest także czerwona, pomarańczowa i żółta.