Mak

Ziarenka maku to okrągłe, czarne nasiona w kształcie nerek zabarwionych na ciemno-szary kolor. Mak wykorzystywany w kulinariach zbiera się z dojrzałych i wysuszonych ziaren rośliny Somniferum papaver, znanej również jako mak lekarski. Jest to ten sam kwiat z falbankami, z którego uzyskuje się morfinę.

Historia

Uprawa maku rozpoczęła się na Krecie i sięga 1.400 roku p.n.e. Mieszkańcy wyspy uprawiali mak głównie ze względu na jego uspokajające właściwości. Roślina posiada długą i tragiczną historię, która kręci się wokół opium – silny narkotyk uzyskiwany z maku. Mak wykorzystywany w kuchennych przepisach jest niemal całkowicie pozbawiony substancji, które były wykorzystywane do produkcji opium. Starożytni Egipcjanie wytłaczali z nasion maku jadalny olej. A słynny medyk grecki - Galen sugerował posypywanie nasionami maku świeżo upieczonego chleba. Pieczywo bardzo szybko zyskało niebywałą popularność w czasach średniowiecza.

Rodzaje

Mak holenderski

Mak holenderski odznacza się najwyższą jakością i najlepszym smakiem. Jest uprawiany nie tylko w Holandii, ale i w innych częściach Europy, a także w Australii.

Biały mak

Indie produkują biały mak, który wykorzystuje się w postaci niedojrzałej. Jest bardziej gorzki w smaku niż tradycyjna odmiana.

Zastosowanie

Wypieki z makiem, takie jak babeczki i bułeczki, są bardzo smaczne i odznaczają się charakterystycznym smakiem. Można nawet zakupić gotowy farsz makowy, stosowany do nadziewania ciast. Ziarenka maku zapewniają orzechowy smak. W celu jego wydobycia, najlepiej upiec lub zmiażdżyć mak przed użyciem. Ziarna maku są wykorzystywane głównie w pieczeniu, ale można też nimi posypywać wypieki. Ponadto, z ziaren wytłaczany jest olej, którego używa się nie tylko w kuchni, ale też w produkcji mydła.

Wartości odżywcze

• Mak zawiera wiele związków chemicznych pochodzenia roślinnego. Substancje te posiadają właściwości antyoksydacyjne, zapobiegawcze i promujące dobre zdrowie.
• Mak zawdzięcza swój unikalny, orzechowy smak kwasom tłuszczowym i olejkom eterycznym, które stanowią około 50% zawartości. Nasiona są bardzo bogate w kwas oleinowy i kwas linolowy. Kwas oleinowy jest jednonienasyconym kwasem tłuszczowym, który obniża poziom cholesterolu LDL (zły cholesterol) i podwyższa poziom HDL (dobry cholesterol) we krwi.
• Mak jest dobrym źródłem błonnika pokarmowego. Pomaga w łagodzeniu dolegliwości układu pokarmowego, takich jak zaparcia. 100 g surowych nasion dostarcza 51% dziennej dawki błonnika.
• Nasiona maku stanowią doskonałe źródło witamin z kompleksu B, jak tiamina, kwas pantotenowy, pirydoksyna, ryboflawina, niacyna i kwas foliowy. Wiele z tych witamin działa jako wsparcie dla metabolizmu, zwłaszcza tłuszczu i węglowodanów.
• Mak zawiera przyzwoite ilości składników mineralnych, takich jak żelazo, miedź, potas, wapń, mangan, cynk i magnez.
• Suszone nasiona maku zawierają śladowe stężenia alkaloidów opium, jak morfina, kodeina, tebaina i papaweryna. Podczas spożywania maku, substancje te mają znikomo negatywny wpływ na układ nerwowy. Za to mają korzystny wpływ na organizm. Łagodzą rozdrażnienie nerwowe i działają jak środki przeciwbólowe.

Przechowywanie

Mak należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, w suchym i ciemnym miejscu. Najlepiej w szafce. Trzymać z dala od światła i wysokich temperatur. Mak nie psuje się z biegiem czasu, ale po 3-4 latach zacznie tracić swoje właściwości. W celu sprawdzenia, czy mak nadal posiada swój intensywny smak i aromat, wystarczy rozkruszyć kilka ziaren, powąchać i posmakować. Ziaren maku nie należy zamrażać.