Oliwki

Oliwka jest wiecznie zielonym drzewem dożywającym nawet stu lat, zaliczanym do rodziny oliwkowatych. Drzewo bądź krzew oliwny dorasta do wysokości od 4 do nawet 12 metrów wysokości. Dorosłe osobniki opierają się na sękowatych oraz wykrzywionych pniach, a liczne gałązki obrośnięte są łuskowatymi włoskami. Na drzewach oliwnych liście, o kształcie nieco owalnym lub szerokolancetowatym, utrzymują się nawet do 3 lat. Centralnie w środku owocu, znajduje się nieduża pestka, która zawiera około 60% tłuszczu. Oliwki widziane w sklepach najczęściej w odmianach zielonej oraz czarnej pochodzą z tego samego drzewa, ponieważ o ich zabarwieniu decyduje faza dojrzewania owoców.

Historia

Dla oliwki Starożytność była najbardziej rozwojową epoką. Pierwsze uprawy pochodzą z krajów położonych w Basenie Morza Śródziemnego. Natomiast w okresie trwającym od 5000 do 1400 roku przed naszą erą rozprzestrzeniły się one do Palestyny, Izraela oraz na Kretę i do Syrii. W wielu kulturach, wierzeniach i obyczajach drzewo oliwne odgrywało ważną rolę. Na przykład w Biblii można znaleźć informacje o tym jak synogarlica przyleciała z gałązką drzewa oliwnego, jednocześnie dają co zrozumienia, że wielki potop już się skończył. Natomiast w mitologii greckiej znajduje się legenda o drzewie oliwnym posadzonym na Akropolu, który zachwycił mieszkańców bardziej niż prezent złożony przez Posejdona.

Pochodzenie

Mimo, że uprawy oliwek rozpowszechniły się po krajach znajdujących się w klimacie podzwrotnikowym, to największymi producentami tej rośliny są nadal państwa śródziemnomorskie. Wśród nich wymienić można przede wszystkim Hiszpanię, Grecję oraz Włochy.

Zastosowanie

Owoce oliwki są głównym składnikiem kuchni śródziemnomorskiej. Spożywa się je w postaci surowej, jednak zdecydowanie częściej ze względu na ich nietrwałość, w postaci marynowanej. Po wydrylowaniu pestki, bardzo często zastępuje się ją nadzieniem z papryki, kaparów lub anchois. Owoce można dodawać do potraw rybnych, z owoców morza, sałatek, szczególnie popularnej sałatki greckiej, pizzy oraz potraw makaronowych. Marynowane oliwki mogą posłużyć jako przystawka i dodatek do tostów lub kanapek. W krajach śródziemnomorskich, często podaje się słone oliwki w miseczce jako przegryzkę do piwa. Z owoców tłoczona jest oliwa, którą uznaje się za bardzo zdrową. Proces tłoczenia przebiega „na zimno”. Bezbarwny kolor oliwy uzyskuje się przez wirowanie oraz rafinowanie, które dodatkowo działa oczyszczająco. Czasem powtarza się proces tłoczenia, otrzymując w ten sposób oliwę prowansalską. Oliwa techniczna powstaje w wyniku dodatkowej obróbki oliwy przy pomocy wysokiego ciśnienia i temperatury.

Właściwości

Już od bardzo dawna znano cenne właściwości oliwek, które nie tylko pomagają w leczeniu wielu dolegliwości zdrowotnych, ale także są one niezastąpione w procesach mających na celu dbanie o urodę. W lecznictwie wykorzystuje się zarówno liście, owoce jak i oliwę z oliwek. Ciśnienie krwi obniża się wyciągiem z liści drzewa oliwkowego. Zastąpienie zwykłego oleju roślinnego oliwą z oliwek pomoże w walce z chorobami sercowymi, szczególnie wieńcowymi. Osoby chorujące na cukrzycę, również powinny stosować przetwory z liści. Natomiast oliwę wspomaganą jedną łyżeczką soku z cytryny, powinny zażywać osoby cierpiące na kamienie żółciowe. Oliwa jest bardzo często dodawana do kosmetyków, szczególnie do kremów, maseczek i serum opóźniających procesy starzenia się skóry.