Czarnuszka

To jednoroczna roślina należąca do rodziny jaskrowatych, występuje ona zarówno w środowisku naturalnym jak i w uprawie. W Polsce jest pięć odmian tej rośliny w tym największe znaczenie mają dwie czarnuszka damasceńska i siewna. Najczęściej jednak w celach spożywczych używa się czarnuszki siewne damasceńska spełnia jedynie funkcje ozdobną. Jest to roślina, której wysokość dochodzi do 40 cm, liście tworzą silnie rozgałęziony krzew, kwiaty są niewielkie białe lub biało- niebieskie wydzielają one silna woń. Okres kwitnienia czarnuszki siewnej przypada na przełom lipca i sierpnia, natomiast owocuje dopiero we wrześniu. Surowcem używanym w celach spożywczych czy też leczniczych są wyłącznie owoce. Owoce są niewielkie, mają kształt mieszka i czarną barwę.

Historia i pochodzenie

Kraj pochodzenia czarnuszki jak dotąd jest nieznany prawdopodobnie były to kraje rejonu śródziemnomorskiego. Historia „czarnej kolendry” bo tak początkowo nazywano czarnuszkę sięga wielu wieków p. n. e. Do czasów starożytnego Egiptu gdzie bardzo szybko doceniono lecznicze właściwości czarnuszki stosowano ją na wszystkie choroby, aż w końcu zyskała ono wśród Egipcjan miano „czarnego złota”. Niekiedy przypisywano jej również magiczne właściwości. O czarnuszce pisał prorok Mahomet twierdząc, iż jej działanie chroni od wszystkiego za wyjątkiem śmierci, również i w Biblii a konkretnie c w Księdze Izajasza są wzmianki na temat czarnuszki właśnie.

Zastosowanie

Czarnuszka ma ostry i lekko gorzki smak, współcześnie najczęściej używana jest jako roślina przyprawowa a niekiedy również i lecznicza. Stosuje się ją przede wszystkim do wypieku chleba oraz bułek, szczególnie pszennego. Podkreśla również smak tłustych mięs sprawiając iż jest ono znacznie bardziej lekkostrawne. Nadaje niesamowity oryginalny aromat wszelkiego rodzaju nalewkom i winom Wyrabia się również niego olej bowiem należy wspomnieć iż jest to roślina bardzo tłusta, olej ten możemy z powodzeniem wykorzystać w kuchni, jako kosmetyk poprawiający stan skóry, oraz jako wzmacniający i poprawiający stan skóry suplement zbilansowanej diety. Czarnuszka stosowana jest również w homeopatii.

Właściwości

Nasiona czarnuszki zawierają : saponiny, olejki eteryczne garbniki i alkaloidy oraz tłusty olej. Ma ona także wiele cennych dla zdrowia właściwości pobudza trawienie, poprzez wzmożone wydzielanie soków żołądkowych. Wpływa na zwiększenie wydzielania żółci oraz mleka u matek karmiących. Działa również moczopędnie i przeciwzapalnie. Doskonale działa na skórę włosy i paznokcie, wygładza i nadaje cerze odpowiedni, zdrowy koloryt. Jak podają źródła sekretem urody Kleopatry było właśnie codzienne stosowanie oleju z czarnuszki.W 2009 roku amerykańscy naukowcy odkryli,że czarnuszka i składniki w niej zawarte przyczyniają się do zmniejszania guzów nowotworowych jednak badania w tej materii są nadal prowadzone.

Postać handlowa

Nasiona czarnuszki – przyprawa, olej z czarnuszki, kapsułki z olejem z czarnuszki.