Kruszonka lasowiacka

Wykonanie

Lasowiacy to ludność zamieszkująca tereny dawnej Puszczy Sandomierskiej, głównie Równinę Tarnobrzeską i Płaskowyż Kolbuszowski, a więc północne regiony Podkarpacia. Jedną z tradycyjnych potraw regionu jest kruszonka lasowiacka.
Jest to kruche ciasto składające się z 3 warstw: warstwa rozwałkowanego kruchego jasnego ciasta, na niej powidła śliwkowe i piana z białek, następnie warstwa kakaowego kruchego ciasta starta na tarce, na którą wykłada się drugą część piany z białek i wysypuje orzechami i rodzynkami, a na wierzch ściera się trzecią część kruchego, jasnego ciasta.
Kruszonka lasowiacka wciąga. Z pozoru jest to słodkie, kruche ciasto i… i tyle. A jednak ten orzeszek, te powidła…. Mniam. Zgodnie z tradycją do ciasta podaje się mleko. Idealne wprost połączenie. Takie z dzieciństwa :) U mojej babci też zawsze jadało się ciasta popijając je mlekiem. Do tej pory kiedy jem makowca albo ciasto drożdżowe (albo pierogi!) muszę mieć mleko :)
Swoją drogą, mam nieodparte wrażenie, że kruszonka była pierwowzorem ciasta zwanego pychotką. Gdyby tak zamienić warstwę kakaową na masę budyniową z kruszonki wyszłaby właśnie pychotka :) (no i oczywiście 2 placki upiec osobno).
Składniki na brytfankę 25 x 35 cm
600 g mąki
300 g margaryny
6 jajek – białka i żółtka osobno
2 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia
2 łyżki kakao
300 g cukru do ciasta (dałam 100 g bo jednak 300 g to strasznie dużo)
200 g cukru pudru
1 łyżka kwaśnej śmietany
2/3 słoika powideł śliwkowych
100 g posiekanych orzechów włoskich
100 g rodzynek
Z przesianej mąki, margaryny, żółtek, cukru i kakao zagnieść ciasto i podzielić je na 3 części. Do pierwszej części dodać 1 łyżkę kwaśnej śmietany. Do drugiej dodać kakao, a trzecią zostawić, jaka jest. Ciasta dobrze schłodzić, najlepiej wkładając części owinięte folią do zamrażalnika na kilkanaście minut.
Białka ubić na sztywno z cukrem pudrem.
Na blachę wyłożoną papierem do pieczenia przenieść rozwałkowane ciasto z dodatkiem śmietany. Posmarować je powidłami, a na nie wyłożyć połowę piany z białek. Na białka zetrzeć na tarce o grubych oczkach ciasto z kakao. Na to wyłożyć pozostałą pianę z białek, posypać orzechami i rodzynkami i na wierzch zetrzeć trzecią część kruchego ciasta.
Ciasto piec w 175-180 stopniach około 45 minut. Upieczone ciasto powinno być rumiane i chrupiące.
Kruszonka lasowiacka została wpisana na listę produktów tradycyjnych przez Góreckie Stowarzyszenie Kobiet Victoria. Niestety nie mam przepisu oryginalnego, więc nie wiem czy jest on identyczny z podanym przeze mnie, jednak sądzę że nie ma większych różnic. Mój przepis pochodzi STĄD.
Przepis bierze udział w akcji: