Wykonanie
Na upały - chłodnik z "Bluszczu" 19 czerwca 1866:Chłodnik robi się na
kwasie z żytniego barszczu, albo na
kwasie ogórkowym lub wreszcie na
kwasie ze szczawiu. Włożyć garść
kopru z
solą, wziąć
młodej botwiny, pokrajać drobno i to razem odgotować w wodzie, osobno zaś przygotować ile potrzeba barszczu lub sosu
ogórkowego, przestudzić, włożyć w niego część tej odgotowanej botwiny zielonej,, dolać trochę tego smaku,
szczypiorku usiekanego, na półgarncowy garnek chłodniku (ok. 2 l ) kwartę
śmietany kwaśnej (ok. 1 l), wymieszać to należycie razem i wynieść do piwnicy. Osobno zaś włożyć w wazę kilka jaj na twardo ugotowanych i pokrajanych w ćwiartki, pół
kopy szyjek i nóżek
rakowych z
koprem odgotowanych; można także jesiotra lub
cielęcinę w podłużne paseczki pokrajaną włożyć, a na samem wydaniu parę kawałków
lodu włożyć i na to wylać zupę. Można także
kalafiory i
szparagi osobno ugotowane w wodzie i ostudzone włożyć w chłodnik. Jesli chłodnik na szczawiu, to gotować z botwiną.Podobny przepis - według 'Kucharki litewskiej":Garść szczawiu i
kopru, 1 szklanka usiekanej botwiny lub
buraczków czerwonych, 2 ogóreczki, 3/4 litra
śmietany, rosołu i
soli do smaku, 4-5 jaj, 40-60
raków.Utrzeć sporą garść pokrajanego
zielonego kopru z
solą, odgotować usiekanego szczawiu, botwiny lub
buraków czerwonych, ostudzić, włożyć trochę gęstwiny i część rosołu dla kwasu,
śmietany 3/4 litra, trochę zimnej przegotowanej
wody, zmieszać to wszystko, a w miarę, jak będzie gęsto lub kwaśno, rozrządzać rosołem lub
śmietaną tak, aby zupa była biała i zawiesista. Na samym wydaniu włożyć kilka kawałków
lodu, kilka jaj na gęsto ugotowanych i pokrajanych na cztery części, parę drobno skrajanych
ogórków,
kopę szyjek
rakowych lub ugotowanej jakiej dużej
ryby, a w braku ich
cielęciny pieczonej,
sarniny lub innej zwierzyny pokrajanej w drobne podłużne paski.Zamiast
śmietany i
wody można wziąć odpowiednią ilość rozbitego niezbieranego
zsiadłego mleka.Jeżeli są
kalafiory lub
szparagi, można je dodać w kawałkach, osobno ugotowane w wódzie i ostudzone.