Wykonanie
Piramida i talerz - to najbardziej popularne modele żywieniowe, które stworzono, by nikt nie miał wątpliwości co powinien jeść. W większości
krajów, w tym również w Polsce króluje piramida, którą w Stanach Zjednoczonych zastąpiono talerzem , bardzo popularnym w Wielkiej Brytanii.
Niespełna miesiąc temu opublikowana została nowa piramida IŻŻ wraz z 10 zasadami i opisem co według autorów jest najprostszym, krótkim i zwięzłym sposobem wyrażenia zasad prawidłowego żywienia. Poniżej dla porównania "stara" (z 2009 roku) i "nowa" (2016) piramida.
Największą zmianą w nowej piramidzie, względem poprzedniej wersji z 2009 r., jest „awans”
warzyw i owoców na najważniejsze, pierwsze miejsce wśród grup produktów spożywczych zalecanych do spożycia. Wcześniej w podstawie piramidy znajdowały się produkty zbożowe, które teraz zostały przesunięte na drugie miejsce.– Ostatnie badania wskazują ponad wszelką wątpliwość, że
warzywa i owoce powinny być podstawą naszego żywienia. Dostarczają bowiem wielu bezcennych składników (mineralnych, witamin, polifenoli) i w istotny sposób zmniejszają zachorowalność oraz umieralność na choroby układu krążenia, cukrzycę czy nowotwory.
Warzywa i owoce spożywajmy więc jak najczęściej i w jak największej ilości. Powinny stanowić co najmniej połowę, tego co jemy. Pamiętajmy jednak o właściwych proporcjach: 3/4 powinny stanowić warzywa, a 1/4
owoce –
mówi prof. Mirosław Jarosz z IŻŻ.Kolejną ważną zmianą jest umieszczenie w piramidzie
ziół, które nie tylko służą jako
przyprawy roślinne poprawiające smak potraw, ale także dostarczają wielu prozdrowotnych składników. Ich stosowanie jest też dobrym sposobem na ograniczenie spożycia
soli, która jest przez lekarzy nazywana „cichym zabójcą”, współodpowiedzialnym m.in. za sporą część zawałów
serca i udarów mózgu.Nowa piramida od swojej poprzedniczki różni się jeszcze wieloma innymi szczegółami, w tym m.in. uwzględnieniem w niej
orzechów czy też zmienioną nazwą, do której na stałe została dodana aktywność fizyczna.Eksperci podkreślają, że spożywanie zalecanych w piramidzie różnorodnych produktów spożywczych, w odpowiednich ilościach i proporcjach oraz codzienna aktywność fizyczna są kluczem do zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia. Pamiętać jednak należy, że osoby z rozpoznanymi chorobami (m.in. udar, zawał, osteoporoza, cukrzyca typu 2) wymagają indywidualnych zaleceń żywieniowych.Jednak piramida i talerz, to nie wszystko czym możemy się kierować. Niedawno weszłam w posiadanie książki "Klepsydra żywienia" i myślę, że to zupełnie świeże spojrzenie na znaczenie odżywiania, z którym warto się zapoznać.
- eliminacja lub spożywanie w jak najmniejszych ilościach
pieczywa,
ziemniaków,
makaronu i
ryżu,- zastąpienie
pieczywa płatkami owsianymi (przygotowywanymi na
mleku roślinnym), zastąpienie
ziemniaków,
makaronu i
ryżu warzywami strączkowymi,- eliminacja
mleka i
jogurtów i zastąpienie ich
mlekiem roślinnym (
migdałowym, owsianym,
sojowym), a także
serkami i deserami sojowymi (
ser i
jajka są dostępne),- zastąpienie czerwonego
mięsa (
wieprzowiny,
wołowiny,
cielęciny) tlustymi
rybami (
łosoś,
makrela,
śledź), drobiem (
kurczak,
indyk) lub
tofu,- podstawę klepsydry podobnie jak obecnie piramidy stanowią
warzywa i owoce,- codziennie należy pić duże ilości
wody i kilka filiżanek zielonej/białej
herbaty,
kawa max. 3 filiżanki na dobę,
alkohol max 2 porcje mężczyźni/ 1 porcja kobiety dozwolone.
Czy jest jakaś opcja, która jest jedyną słuszna drogą? Chyba nie. Warto jednak znać aktualne zalecenia dietetyczne, jak również być na bieżąco z najnowszymi doniesieniami naukowymi, aby dzięki
wiedzy dokonywać możliwie najzdrowszych dla siebie (i swojej rodziny) wyborów.
