Żywienie w osteoporozie

Wykonanie

Zaczynam nowy cykl postów – będę pisać o żywieniu w wybranych jednostkach chorobowych. Mam nadzieję, że moja wiedza będzie pomocna. Zacznę od osteoporozy.
Wapń – jest podstawą żywienia w osteoporozie. To właśnie on odpowiada za prawidłowy stan naszych kości, dlatego nie może go zabraknąć w naszych posiłkach. Zapotrzebowanie na wapń dorosłego człowieka wynosi 1000 mg na dobę. Dla przykładu:
duża szklanka mleka 1,5% (250 ml) – 300 mg wapnia
duża szklanka mleka 3,2% (250 ml) – 295 mg,
jogurt owocowy (175 g) – 231 mg,
kefir (175 g) – 180 mg,
ser żółty, plasterek (20 g) – 106-173 mg,
fasola, 1/2 szklanki (80 g) – 130,4 mg,
serek waniliowy homogenizowany (150 g) – 127,5 mg,
szczypiorek, pęczek (100 g) – 97 mg,
ser twarogowy, plaster (50 g) – 48 mg.
Należy pamiętać, że niektóre czynniki mogą ograniczać wchłanianie wapnia. Należą do nich:
kwas szczawiowy zawarty np. w szpinaku,
kwas fitynowy w zbożach,
kofeina,
alkohol,
błonnik pokarmowy
nasycone kwasy tłuszczowe.
Fosfor – kolejny pierwiastek ważny w leczeniu osteoporozy. Jest on ściśle związany z metabolizmem wapnia, nadmierna zawartość fosforu w żywności zmniejsza bowiem wchłanianie wapnia. Fosfor jednak jest niezbędny do odbudowy kości. Musi być w odpowiednich proporcjach względem wapnia (1:1 lub 1 , 5:1). Fosfor występuje powszechnie w produktach spożywczych, dlatego należy ograniczyć m.in.:
wędliny, konserwy mięsne i rybne
produkty wysoko przetworzone
sery topione, pleśniowe
żółtko jaja
podroby
nasiona roślin strączkowych
orzechy
pieczywo pełnoziarniste, otręby,
kakao i czekolada
coca cola i napoje gazowane
Magnez - mała podaż zmniejsza wchłanianie magnezu oraz wapnia.
Źródła:
kakao i czekolada
produkty zbożowe (kasza gryczana i jęczmienna)
orzechy
mleko i przetwory
Witamina D - niezbędna do syntezy białka transportującego wapń w procesie wchłaniania. Człowiek zamieszkujący umiarkowaną strefę klimatyczną w 85 % pokrywa zapotrzebowanie na witaminę D.
Źródła:
tran i oleje rybne
mleko i przetwory mleczne
wzbogacane margaryny miękkie
ryby morskie
Witamina K - jest ważnym składnikiem wpływającym na kości. Przy niedoborach witaminy K w diecie zaobserwowano zwiększoną łamliwość kości.
Źródła :
zielone warzywa liściaste: szpinak, sałata, kapusta (szczególnie brukselka),
kalarepa,
kalafior,
pomidory,
ziemniaki,
marchew, w mniejszych ilościach w produktach zbożowych, orzechach włoskich, zielonej herbacie.
Witamina B6 - niezwykle ważna w przemianach wapnia
Źródła:
mięso (zwłaszcza podroby),
ryby,
jaja,
mleko,
drożdże,
nasiona roślin strączkowych,
orzechy,
pestki dyni i słonecznika.
Białko -zbyt dużo białka zwierzęcego w diecie zwiększa wydalanie wapnia z moczem, dlatego należy zwiększyć podaż białka roślinnego kosztem zwierzęcego.
Alkohol i papierosy - alkohol nasila osteoporozę poprzez bezpośrednie atakowanie i uszkadzanie komórek kości. Picie alkoholu (zwłaszcza piwa i wódki) zwiększa ryzyko złamań kości udowej i kości przedramienia. Im więcej alkoholu, tym większe zagrożenie. Kobiety pijące 2-3 piwa dziennie podwajają ryzyko złamań szyjki kości udowej w porównaniu z abstynentkami. Nikotyna z kolei prowadzi do zmniejszenia masy kostnej oraz ogranicza syntezę estrogenów – zwiększa ryzyko osteoporozy.
Ogólne zalecenia w osteoporozie:
Należy zwiększyć podaż wapnia, magnezu, witamin D, C, B6, K
Ograniczyć spożycie soli kuchennej
Ograniczyć spożycie alkoholu i kawy
Ograniczyć białko zwierzęce na korzyść roślinnego
Stosunek Ca:P powinien wynosić 1:1 lub 1 , 5:1
Zdrowa dieta to tylko jeden z czynników zapobiegających osteoporozie. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia choroby, lekarze zalecają systematyczne uprawianie sportu . Zwiększenie naszej aktywności poprzez wykonywanie ćwiczeń fizycznych lub nawet codzienny zwykły spacer mogą znacznie obniżyć ryzyko wystąpienia choroby. Wskazane są także ćwiczenia specjalistyczne wykonywane przez 20 minut dziennie, jazda na rowerze lub pływanie.