Rodzaje i działanie błonnika pokarmowego

Wykonanie

Większość osób wie, że błonnik (włókno pokarmowe) występuje w owocach, warzywach czy produktach zbożowych. Ale nie każdy zdaje sobie sprawę, że istnieją dwa rożne rodzaje błonnika, które maja odmienny wpływ na organizm. Ale od początku...
Czym jest błonnik pokarmowy?
To cała GRUPA związków, zaliczana do węglowodanów złożonych. Nie jest ona jest trawiona i wchłaniana przez nasz przewód pokarmowy, ale nie oznacza to, że nie jest też potrzebna. Wręcz przeciwnie! Jest niezbędna, a jej działanie zależy od rodzaju.
Błonnik nierozpuszczalny - zwiększa objętość mas kałowych, wiąże wodę, pobudza żucie. Drażni ściany jelita, więc nie można z nim przesadzać. Powinien stanowić mniej niż połowę zalecanego dziennego spożycia. Zalicza się tu celulozę, hemicelulozę z roztworów kwaśnych oraz ligninę.
Z kolei włókno rozpuszczalne odpowiada za prawidłowy stan naszej flory jelitowej, zwiększa uczucie sytości po posiłku, wychwytuje toksyny, zwalnia wchłanianie cukru. Niestety łatwo fermentuje, co może prowadzić do wzdęć. Wyróżniamy pektynę, hemicelulozy obojętne, gumy, śluzy i polisacharydy algowe.
Wraz z dojrzewaniem warzyw zmniejsza się zawartość błonnika rozpuszczalnego, natomiast wzrasta zawartość nierozpuszczalnego. W przypadku owoców jest dokładnie odwrotnie.
U dorosłych, zdrowych osób zalecane dzienne spożycie wynosi minimum 25 g/dobę . Za duże ilości przyjmuje się 30-40 g/dobę, nie należy ich przekraczać.
Kto szczególnie powinien zwrócić uwagę na spożycie błonnika?
KAŻDY, kto chce zmniejszyć ryzyko powstania nowotworu jelita grubego! To bardzo ważne, ponieważ włókno pokarmowe w dużym uproszczeniu skraca czas kontaktu substancji rakotwórczych ze ścianą okrężnicy. Ponadto wspomaga rozwój flory bakteryjnej, co z kolei hamuje rozkład składników pokarmowych do potencjalnych karcinogenów. Przydatne są tutaj obydwa rodzaje włókna.
Błonnik rozpuszczalny powinny stosować osoby: z podwyższonym stężeniem cholesterolu
chcące znormalizować poziom cukru we krwi
cierpiące na biegunki
odchudzające się - dzięki zdolności wiązania wody pęcznieje w żołądku i powoduje uczucie sytości. Zmniejsza także wykorzystanie energii z pożywienia.
Z kolei frakcje nierozpuszczalne są polecane osobom: z uchyłkowatością jelita grubego - nierozpuszczalne frakcje najprościej mówiąc ułatwiają przejście pokarmu przez jelito
mającym problemy z zaparciami
Ok, wiemy już o pozytywnym wpływie włókna pokarmowego na nasz organizm. Ale czy to oznacza, że każdy może spożywać je bez ograniczeń? Niestety nie. Błonnik nie przechodzi niezauważony przez układ pokarmowy. A to oznacza, że nieumiejętnie stosowany może nam zaszkodzić. Warto pamiętać, że dzienną dawkę należy zwiększać stopniowo. W przeciwnym wypadku możemy mieć nieprzyjemne objawy ze strony nieprzystosowanego układu pokarmowego.
Kto szczególnie powinien unikać dużych ilości błonnika?
1. Osoby z problemami zdrowotnymi takimi jak:
stany zapalne (głównie żołądka, trzustki, jelit, dróg żółciowych)
zaostrzenia choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy
będące po operacjach (szczególnie przewodu pokarmowego)
2. Dzieci i młodzież - błonnik zmniejsza wchłanianie składników odżywczych z pokarmu, co ma ogromne znaczenie w fazie intensywnego rozwoju organizmu
3. Osoby starsze - głównie ze względu na problemy z żuciem oraz zmniejszoną tolerancję niektórych produktów (szczególnie razowego pieczywa na zakwasie)
4. Osoby z niedoborami wapnia, magnezu, miedzi, cynku, żelaza, witamin z grupy B, witaminy D oraz witaminy A - błonnik ogranicza przyswajanie i wykorzystanie w/w składników.
5. Kobiety stosujące leki antykoncepcyjne