Maślak sitarz

Wykonanie

Maślak sitarz Suillus bovinus - gatunek grzybów jadalnych, ale z powodu łykowatego miąższu niezbyt chętnie zbierany.
Gatunek dopuszczony w Polsce do obrotu handlowego i przetwórstwa chociaż nie przypominam sobie żebym go kiedykolwiek widziała w sprzedaży. Jeśli znajdziecie maślaki sitarze to bardzo prawdopodobne, że w pobliżu będzie rosła także klejówka różowa, która pasożytuje na grzybni tego maślaka.
Jak zbudowany jest maślak sitarz?
Kapelusz maślaka sitarza dorasta do 12 cm średnicy. Początkowo jest łukowaty, potem rozrasta się do płaskiego a nawet wklęsłego. Koloru skórzastożółtego, pomarańczowobrązowego, cielistego a czasami lekko czerownawego. Brzeg ostry, u młodych osobników podwinięty a z wiekiem pofalowany. Powierzchnia kapelusza gładka, początkowo nieco pilśniowa, potem naga. Zazwyczaj błyszcząca a po deszczu śliska i lepka. Skórka dość trudno oddziela się od miąższu, ale jej usuwanie nie jest konieczne.
Rurki od spodu kapelusza dość duże, różnej długości, mogą nieco zbiegać na trzon. Koloru brudnożółtego a na starość oliwkowobrązowe. Pory duże, kanciaste, koloru rurek.
Trzon sitarza osiąga wysokość do 10 cm i grubość do 2 cm. Jest gładki i matowy, czasami nieco marmurkowaty. Barwy podobnej do kapelusza - w górnej części bardziej żółty, cytrynowożółty, niżej rdzawy i leciutko pomarszczony.
Miąższ zwarty, w kapeluszu sprężysty, bladożółty, z wiekiem ochrowy a w trzonie włóknisty, czerwonobrązowy. Po przekrojeniu lekko błękitnieje. Smak i zapach słabe, łagodne.
Gdzie i kiedy rosną maślaki sitarze?
Maślaki sitarze pojawiają się od czerwca do listopada. Zwykle wyrastają gromadnie. w lasach sosnowych i mieszanych, na piaszczystym podłożu. Owocniki sitarza często bywają zrośnięte ze sobą kapeluszami. Często rosną w towarzystwie innego gatunku - klejówki różowej.
Czy maślak sitarz to grzyb jadalny?
Maślak sitarz to grzyb jadalny, ale warto zbierać tylko małe, młode grzyby. Starsze są łykowate i niesmaczne i zazwyczaj mocno zaczerwione. Ponieważ to gatunek o słabym smaku i zapachu używa się go jako grzyba domieszkowego razem z innym gatunkami. Można go gotować, dusić, marynować - podczas obróbki cieplnej zmienia kolor na czerwonofioletowy lub ciemnoróżowy co ciekawie wygląda w marynacie.
źródło:
P.Skoubla "Wielki atlas grzybów", Elipsa, Poznań 200
B. Gumińska, W. Wojewoda "Grzyby i ich oznaczanie", PWRiL, Warszawa 1985
E. Gerhardt "Grzyby. Wielki ilustrowany przewodnik", KDC, Warszawa 2006
W. Wojewoda „Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski”, PAN, Kraków 2003